Çocuğun cinsel istismarı suçunda yaşta hata durumunda failin cezai sorumluluğu var mıdır? Yargıtay’ın cinsel suçlarda yaşta hataya yönelik emsal kararları ne yöndedir? Mağdurun yaşı konusundaki hata hangi durumlarda esaslı hata kabul edilmektedir?
Bu yazımızda çocuğun cinsel istismarı suçu ile suçlanan failin mağdurun yaşı konusunda düştüğü hatanın cezai sorumluluğunu ortadan kaldırıp kaldırmayacağı ve kaldırsa dahi başka suçların oluşup oluşmayacağı yönünde emsal Yargıtay kararları üzerinden açıklamalar ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Türk Ceza Kanununun 30. maddesinde düzenlenen hata yani yanılma hükümleri gereğince fail işlediği eylem öncesinde esaslı veya kaçınılmaz bir hataya düşerse ceza sorumluluğu ortadan kalkar veya azalır.
Hata hükümleri diğer suçlarda olduğu gibi cinsel suçlar açısından da sanığın savunmaları doğrultusunda üzerinde önemle durulması gereken bir husustur. Zira özellikle çocukların cinsel istismarı suçunda bu suçun cezasının ağırlığı dikkate alındığında failin belki de hiç ceza almadan dosyanın kapanma ihtimali hata hükümlerinin somut olaya uygulanmasının değerini açık bir şekilde ortaya koymaktadır.
Çocukların Cinsel İstismarı Suçunda Yaşta Hata Durumunda Cezai Sorumluluk
Türk Ceza Kanununun 103. maddesinde çocukların cinsel istismarı suçu düzenlemiştir. Bu maddenin 1. Fıkrasında basit cinsel istismar suçunun cezası gösterilmiştir. Bu maddeye göre, Çocuğu cinsel yönden istismar eden kişi, sekiz yıldan on beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Aynı maddenin 2. Fıkrasında ise çocukların nitelikli cinsel istismarı suçuna yer verilmiştir. Nitelikli halden kastedilen cinsel suçun vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesidir. Çocukların nitelikli cinsel istismarı suçunun cezası ise on altı yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasıdır. Mağdurun on iki yaşını tamamlamamış olması hâlinde verilecek ceza on sekiz yıldan az olamaz.
Bunun yanında Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçunu düzenleyen TCK’nın 104. Maddesine göre, cebir, tehdit ve hile olmaksızın, onbeş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikayet üzerine, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Kanun maddelerinden açıkça anlaşıldığı gibi mağdurun 15 yaşını bitirmiş olması failin alacağı cezayı çok büyük ölçüde etkilemektedir. Öte yandan mağdurun cinsel ilişki konusunda şikayeti yoksa fail hiç ceza almayacaktır.
Nitekim Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2014/334 sayılı kararına göre, “Fail, cinsel ilişkide bulunduğu mağdurenin 15 yaşını doldurmadığı halde, 15 yaşını doldurduğu düşüncesiyle mağdure ile rızasıyla cinsel ilişkide bulunur ve şikayetçi olmayan mağdurenin yaşı konusundaki hatası esaslı, diğer bir ifadeyle kabul edilebilir bir hata olursa, bu takdirde fail 5237 sayılı TCK’nun 30. maddesinin birinci fıkrası uyarınca suçun maddi unsurlarından olan mağdurenin yaşına ilişkin bu hatasından yaralanacak, bunun sonucu olarak yüklenen suç açısından kasten hareket etmiş sayılmayacağından ve bu suçun taksirle işlenmesi hali kanunda cezalandırılmadığından 5271 sayılı CMK’nun 223. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi gereğince beraatına karar verilmesi gerekecektir.”
Cinsel Suçlarda Mağdurun Yaşı Konusundaki Hata Hangi Durumlarda Esaslı Hata Kabul Edilmektedir?
Mağdurun rızasıyla gerçekte 15 yaşından küçük ancak 15 yaşından büyük zannettiği birisiyle cinsel ilişkiye giren fail Yargıtay’ın belirlediği kriterler doğrultusunda esaslı veya kaçınılmaz bir hataya düştüğünü ortaya koyabilirse beraat alma ihtimali bulunmaktadır.
Mahkeme failin TCK’nın 30. maddesi anlamında failin mağdurun yaşı konusunda hataya düştüğünü anlama adına, kişinin bilgi düzeyi, gördüğü eğitim, içinde bulunduğu sosyal ve kültürel çevre şartları, somut olayın şartları, sanığın savunması ve mağdurun beyanı, sanık ile mağdur arasında cinsel ilişki öncesinde yaşananlar, mağdurun mahkemede gözlemlenmesi gibi birçok kriteri uygulayarak doğru sonuca ulaşmaya çalışacaktır.
Mahkeme yaptığı değerlendirme sonucunda failin mağdurun yaşı konusunda esaslı veya kaçınılmaz bir hata yaptığı sonucuna varmaz ise fail çocuğun cinsel istismarı suçundan ceza alacaktır.
Çocuğun Cinsel İstismarı Suçunda Yaşta Hata Konusuna İlişkin Yargıtay Kararları
Daha önceki yazılarımızda,
“Cinsel İftira Mağdurları Hangi Hukuki Hakları Sahiptirler?”
“Cinsel Suçlarda Mağdurun Çelişkili Beyanları”,
“Cinsel Suçlarda Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi”,
“Cinsel İstismarda Kamu Davası Nasıl Düşer” konuları emsal Yargıtay kararları üzerinden açıklanmıştı.
Bu yazımızda ise Yargıtay ilgili ceza dairelerinin “Çocuğun Cinsel İstismarı Suçunda Yaşta Hata” ile ilgili vermiş oldukları örnek kararlara üzerinden konu aktarılmaya çalışılacaktır.
Sanığın Çocuğun Cinsel İstismar Suçunda Mağdurun Gerçek Yaşını Bilmesi
Sanık cinsel ilişkiye girdiği mağdurun yaşının 15 yaşından küçük olduğunu kesin olarak biliyorsa hata hükümlerinden faydalanamaz.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/492 sayılı kararı, Suça sürüklenen çocuğun 23/11/2021 tarihli duruşmada mağdurla 2018 yılı ortalarında, mağdurun aynı tarihli duruşmada suça sürüklenen çocuk ile 2018 yılı Kasım ayında tanıştıkları, soruşturma aşamasında mağdurun yaşının büyük olduğuna dair hiçbir beyanda bulunmayan suça sürüklenen çocuğun, mağdurun doğum yılını ve dolayısıyla gerçek yaşını bilmemesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı, dosyaya yansıyan maddi gerçekliklerle örtüşmediği kanaatine varılmış ve kovuşturma aşamasındaki mağdurun yaşını bilmediği yönündeki savunmasına itibar edilmemiştir. Suça sürüklenen çocuğun savcılıkta müdafii eşliğinde alınan ifadesinde kabulümüzle örtüşür şekilde mağdurun o zamanlar 9. sınıfa gittiğini ve 14 yaşında olduğunu bildiğini açıkça beyan etmiş olup, kovuşturma aşamasında suçtan ve cezadan kurtulmak amacıyla mağdurun yaşı konusunda hata hükümlerinden faydalanmak adına mağdurun yaşını bilmediği şeklinde savunma geliştirdiği kanaatine varılan suça sürüklenen çocuğun yukarıdaki gerekçelerle bu savunmasına itibar edilmeyerek hakkında, mağdurun yaşı konusunda kaçınılmaz hataya düşmediğinin kabulü ile TCK m. 30 kapsamında hata hükümleri uygulanmamıştır.” şeklindeki gerekçe ile hüküm kurulmuştur.
Cinsel Suçlarda Mağdurun Yaşını Bilmediğine İlişin Savunmasının İnandırıcı Olmaması
Sanığın cinsel ilişkiye girdiği mağdurun yaşının 15’ten küçük olduğu yönünde yaptığı savunma hayatın olağan akışına aykırı ve inandırıcı değilse hata hükümleri uygulanmaz.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/492 sayılı kararı, sanığın olay gününde 15 yaşından küçük olduğunu bildiği anlaşılan mağduru bir eve götürdükten sonra bu evde mağdur ile cinsel ilişkiye girdikleri, sanığın mevcut olay nedeni ile çocuğun nitelikli cinsel istismarı suçundan kesinleşmiş mahkumiyet kararının bulunduğu, olay gününde 15 yaşından küçük olup kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarını kullanmaya ehil olmayan mağdurun rızasının hukuken geçerli olmaması nedeniyle kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun kanuni unsurlarının oluştuğu, sanığın her ne kadar aşamalarda mağdurun yaşına itiraz mahiyetinde savunmalarda bulunduğu görülmüş ise de; sanık ile mağdurun tanışma süreleri, sanığın bir başka şahıs ile cep telefonunda tespit edilen mesaj içeriklerinden mağdurun yaşını bildiğine dair yazışmalarının bulunması, bu hususta mağdurun beyanları, ilk derece mahkemesince 23/01/2020 tarihli duruşmada hastane doğumlu olan mağdurun fiziksel görünümüne ilişkin yapılan gözlem, olay tarihi itibari ile mağdur ile okuldan önce buluştuğu ve ortaokul öğrencisi olduğunu bildiği mağdurun okuduğu okul itibari ile 15 yaşını doldurmadığını bilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, sanığın inkara yönelen kaçamaklı savunmaları ve TCK’nın 30. maddesi kapsamında mağdurun yaşına ilişkin hata hükümlerinden yararlanma talebine yönelik savunmalarına Dairemizce itibar edilmemiş olup, olay tarihinde 15 yaşından küçük olması nedeniyle rızası hukuken geçerli olmayan mağdur çocuk … … *******’ı cinsel amaçlı olarak hürriyetinden alıkoyan sanığın aşağıda yazılı şekilde mahkumiyeti cihetine gidilmiştir.” gerekçeleriyle sanığın mahkûmiyetine karar verilmiştir.
Mağdurun Yaşı Konusunda Esaslı Hataya Düşülmesi
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/1865 sayılı kararı, Her ne kadar sanık hakkında çocuğun nitelikli cinsel istismarı suçundan cezalandırılması istemiyle kamu davası açılmış ise de; sanığın mağdurun yaşı konusunda kaçınılmaz hataya düştüğü kabul edilmiş; 5237 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi yollamasıyla sanığın eyleminin reşit olmayanla cinsel ilişki suçunu oluşturduğu, mağdurenin aşamalarda şikayetçi olmadığını beyan etmesi karşısında takibi şikayete bağlı bu suçtan kamu davasının düşmesine karar verilmiştir.
Cinsel Suçlarda Mağdurun Yaşının Büyük Olduğunu Söylemesi
Rızası ile cinsel ilişkiye giren mağdur yaşının 15’tün büyük olduğunu söylemiş, sanık da mağdurun bu yöndeki beyanına güvenerek ilişkiye girmiş ise somut olayda hata hükümleri değerlendirilmelidir.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/6795 sayılı kararı, “Her ne kadar sanık hakkında 15 yaşını ikmal etmeyen mağdur ile cinsel ilişkiye girerek ve onu alıkoyarak müsnet suçları işlediği iddiasıyla atılı suçlardan dolayı cezalandırılması için mahkememize kamu davası açılmış ise de,
Sanığın tüm aşamalarda atılı suçlamayı kabul etmeyerek mağdurun yaşının küçük olduğunu bilmediğini, mağdurun yaşını kendisine büyük olarak söylediğini ve görüntü itibariyle de büyük göründüğünü beyan etmesi, mağdurun tüm aşamalardaki beyanlarında sanığa yaşını büyük olarak söylediğini gerçek yaşınında kayıtta yazılandan büyük olduğun beyan etmesi, sanığın ve mağdurun bu beyanlarının aksini gösteren delilerin mevcut olmaması karşısında,
Sanığın aşamalarda değişmeyen ve aksi sabit olmayan mağdurenin kendisine yaşının büyük olduğunu söylediği yönündeki savunması ile bunu destekler mahiyette mağdurenin ifadesinde sanığa yaşının büyük olduğunu söylediğini belirtmesi ve tüm dosya kapsamı nazara alındığında, olayda 5237 sayılı TCK’nın 30. maddesinde düzenlenen hata hükümlerinin uygulanma koşullarının bulunduğu nazara alınıp, mevcut haliyle eylemin değişen vasfa göre aynı Kanunun 104.maddesinde düzenlenen reşit olmayanla cinsel ilişki suçunu oluşturduğu ve suçun şikayete tabi olduğu, kovuşturma evresinde sanık hakkında şikayetçi olunmadığı gözetilerek davanın düşmesine karar verilmesi gerekmiştir.
Çocuğun Cinsel İstismarı Suçunda Mağdurun Yaşında Hata Halinde Yapılacak Savunma
Yargıtay kararlarından da anlaşılacağı üzere Çocuğun Cinsel İstismarı Suçunda Yaşta Hata yapılması ve bu kişiyle rızasıyla cinsel ilişkiye girilmesi halinde sanık hakkında soruşturma işlemleri başlayacak ve kuvvetle muhtemel ağır ceza mahkemesinde dava açılacaktır. Resmi yaşı 15ten küçük olan mağdurun Hastane dışında doğmuş olması halinde mağdurun kemik yaşının tespitinin yapılması gerekir. Bu tespit sonrası mağdurun gerçek yaşının 15’ten büyük olduğu anlaşılırsa suç oluşmaz.
Bunun yanında mağdur hastanede doğmuş ya da kemik yaşı da 15’ten küçük ise sanığın esaslı hataya düştüğünü ve bu nedenle mağdur ile cinsel ilişkiye girdiğini adli makamlar nezdinde ortaya koyması gerekmektedir. Aksi takdirde yüksek hapis ceza ile karşı karşıya kalacaktır.
Bu itibarla cinsel suçlar avukatı ile çalışılması hak kaybı yaşanmaması adına önemli bir etkendir.
Cinsel Suçlar ve Çocuğun Cinsel İstismarı Suçunda Yaşta Hata konusunda Ağır Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.
