İnstagramda izinsiz fotoğraf paylaşımı, fail açısından TCK’da belirtilen niteliği ve cezası farklı suçların meydana gelmesine neden olmaktadır.
Sosyal medya araçlarına günden güne talebin artması ve akabinde bu araçların kullanımın yaygınlaşması neticesinde kötü niyetli bazı kişilerin sahte sosyal medya hesaplarından izinsiz olarak temin ettikleri görüntüleri paylaşmaları sonucu önemli mağduriyetler yaşanmaktadır.
Yazımızda sosyal medyada ve daha ziyade instagramda izinsiz fotoğraf paylaşımı, izinsiz fotoğraf paylaşımı cezası, instagram ve diğer sosyal medya araçları ile izinsiz fotoğraf paylaşımı halinde hangi hukuki haklara başvurulabileceği gibi meselelere yanıt vermeye çalışacağız.
İnstagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçunu Oluşturabilir
Günümüzde hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen internet ve özelinde sosyal medya platformlarının yoğun biçimde kullanılmaya başlanması karşısında özel hayatın gizliliğinin sağlanması için gerekli düzenlemeler yapılmıştır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 2016 / 8242 sayılı kararında, özel hayat alanından ne anlaşılması gerektiği belirtilmiştir. Bu karara göre, özel hayat; kişinin sadece gözlerden uzakta, başkalarıyla paylaşmadığı, kapalı kapılar ardında, dört duvar arasındaki yaşantısı ve mahremiyetinden ibaret değil, herkesin bilmediği veya bilmemesi gereken, istenildiğinde başka kişilere açıklanabilen, tamamen kişiye özel hayat olayları ve bilgilerin tamamını içerir,
İnstagram, youtube, twitter, facebook, whatsapp gibi sosyal medya araçları ile görüşen taraflardan birisi rızasıyla özel hayatına ilişkin fotoğraf veya videosunu diğer taraf ile paylaşabilir. Karşı taraf da bu görüntüleri bilgisayarına veya cep telefonuna kaydedebilir. Bu durum tek başına özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturmaz. Bununla birlikte, özel hayat kapsamına giren fotoğraf veya video izin olmadan başka kişilerle paylaşılırsa özel hayatının gizliliğini ihlal suçunun oluşacağı kabul edilmektedir.
Nitekim Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 2020/4447 sayılı kararına göre,sanık, mağdur tarafından aralarındaki arkadaşlık ilişkisinin sona erdirilmesine tepki olarak, beraberlikleri döneminde mağdur tarafından kendisine gönderilen mağdurun cinsel ve fiziksel mahremiyetine ilişkin çıplak fotoğraflarını, mağdurun annesine göndermiş ve farklı instagram hesaplarında yayımlamıştır. Yargıtay burada görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun oluştuğuna karar vermiştir.
İnstagram yanında facebook, twitter gibi diğer sosyal medya araçları ile de özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiği görülmektedir. Örneğin, yukarıdaki somut olaya benzer şekilde, Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 2021/6887 sayılı kararında da,sanığın, mağdurla aralarındaki arkadaşlık ilişkisinin sona ermesine ve tekrar görüşme taleplerine olumlu yanıt verilmemesine tepki olarak, mağdurla beraber oldukları dönemde mağdurun bilgisi dâhilinde çekilmiş birlikteliklerini gösteren özel fotoğrafları, facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde açtığı sahte hesap üzerinden, yayımladığı görülmektedir. Burada da Yargıtay, görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçundan mahkûmiyet hükmü kurulması gerektiğini belirtmiştir.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2021/3861 kararında,sanığın, mağdurun tek başına ya da kendisi ile beraber çektirdiği başkalarınca görülmesini istemeyeceği özel yaşam alanına ilişkin fotoğrafları, kullanıcısı olduğu twitter hesabından yayımladığı görülmektedir. Burada da, görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun oluştuğuna karar verilmiştir.
İnstagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunu Oluşturabilir
Her türlü kişisel verinin hukuka aykırı olarak başkasına verilmesi, yayılması ve ele geçirilmesi TCK’nın 136. maddesindeki kişisel verileri yayma suçunu oluşturur.
Yargıtay’a göre, bir kişinin, yetkisiz üçüncü kişilerin bilgisine sunmadığı, istediğinde başka kişilere açıklayarak ancak sınırlı bir çevre ile paylaştığı, herkes tarafından bilinmeyen ve/veya kolaylıkla ulaşılması ve bilinmesi mümkün olmayan, gerçek kişiye ait her türlü bilginin başkasına verilmesi, yayılması ya da ele geçirilmesi TCK’nın 136/1. maddesinde düzenlenen “Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme” suçunu oluşturur.
Bu anlamda, isim, telefon numarası, elektronik posta adresi, parmak izi, resim, görüntü ve ses kayıtları ve genetik bilgiler kişisel veri kapsamında değerlendirilmektedir.
Yargıtay’a göre, mağdurun günlük kıyafetleriyle poz vermiş şekilde çektirdiği fotoğrafları, mağdurun başkalarının görmesini ve bilmesini istemeyeceği özel hayatına ilişkin görüntü olarak kabul edilemez. Ancak, mağdurun özel yaşam alanına ilişkin olmayan kişisel veri niteliğindeki fotoğrafını, mağdurun rızası olmadan instagram veya diğer sosyal medya araçları üzerinden üzerinden yayımlamak TCK 136. maddede düzenlenen verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu oluşturur.
Nitekim Yargıtay 12. Ceza Dairesinin 2021/3090 sayılı kararına göre, sanığın eski eşi olan mağdurun günlük kıyafetleriyle poz vermiş şekilde çektirdiği fotoğrafı ile mağdura ait cep telefonu numarasını, “bu numaradan face de bulup ekleyin ve msj atın zevk için sex yapıyor” ibareleri ile birlikte facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde yayımlaması verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu oluşturur.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/4334 sayılı kararı,sanığın, erkek arkadaşının kendisinden ayrılarak, mağdur ile nişanlanmasını kabullenemeyip, mağdurla nişanlısının birlikte çektirdikleri ve mağdura ait facebook hesabından daha önce paylaşılan fotoğrafı, facebook.com-lady.Boss.Leopart linki üzerinden, mağdurun rızasına aykırı şekilde yayımladığı anlaşılmaktadır. Yargıtay’a göre burada verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu oluşmuştur.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/3642 sayılı kararına göre, sanığın, nişanlısı olan mağdur tarafından nişanın bozulmasına tepki olarak, mağdura ait instagram hesabında mağdur tarafından paylaşılan mağdurun fotoğraflarını ele geçirip, kendi instagram hesabında yayımlaması verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu oluşturur.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/6589 kararı, sanığın, mağdura ait twitter hesabında mağdur tarafından paylaşılıp, kısa süre sonra kaldırılan ve mağdurun belden yukarısında giysisi olup, bacakları görüntülenen ayna karşısında poz vermiş şekilde çektirdiği fotoğrafını, 26.02.2013 tarihinde, “‘Ahh gonlum kirik ayna’ Ama yaa bu tweettr daha neler gorucek:))))) hahah” ibareleri ile birlikte kendi internet hesabında yayımlayarak, mağdurun yarı çıplak fotoğrafını rızasına aykırı şekilde başkalarının görgüsüne sunduğu anlaşılmaktadır.
Yargıtay’a göre, mağdura ait twitter hesabında mağdur tarafından paylaşılan fotoğraf, mağdurun başkalarının görmesini ve bilmesini istemeyeceği özel hayatına ilişkin görüntü olarak kabul edilemez. Ancak, mağdurun özel yaşam alanına ilişkin olmayan kişisel veri niteliğindeki fotoğrafını, kendi internet hesabında yayımlayan sanık hakkında, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun şartları oluşmuştur.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2020/3721sayılı kararına göre, sanığın sahte facebook hesabı üzerinden, daha önce müştekilerin farklı facebook hesaplarında yayımladıkları günlük kıyafetleriyle poz vermiş şekilde çektirdikleri resimleri, özel yaşam alanlarına ilişkin görüntüler olarak kabul edilemezler. Bu nedenle kişisel veri niteliğindeki resimlerin yayımlanması, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu oluşturur.
İnstagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Müstehcenlik Suçunu Oluşturabilir
TCK’nın 226. maddesine göre, müstehcen ürünlerin alenileştirilmesi, satılması, kiraya verilmesi, reklamının yapılması, şiddet içeren veya doğal olmayan yollardan cinsel ilişkiyi içeren materyallerin üretilmesi, satılması, bulundurulması, depolanması, kullanıma sunulması gibi eylemler müstehcenlik suçunu oluşturur.
Müstehcen ürünlerin içeriğinin basın ve yayın yolu ile yayınlaması veya yayınlanmasına aracılık edilmesi ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasının sağlanmasının cezası ise daha ağır bir miktarda belirlenmiştir.
Peki, hangi ürünler müstehcen kabul edilmektedir. Yargıtay’a göre, toplumun sahip olduğu ortak ar ve hayâ duygularını, yerleşik edep kurallarını incitici ve genel ahlâka aykırı nitelikteki görüntüler müstehcen kabul edilmektedir.
İnstagram veya facebook, twitter, youtube gibi sosyal medya araçları ile mağdurun rızası dışında görüntüsünün paylaşılması durumunda hem görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçu hem de müstehcenlik suçu oluşacaktır. Ancak sanık bir fiili ile birden fazla farklı suçun oluşmasına neden olduğu için daha ağır cezayı gerektiren müstehcenlik suçundan cezalandırılacaktır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2020/843 kararında, sanığın, 13 yaşındaki mağdur ile arkadaş iken mağdur tarafından kendisine gönderilen mağdurun çıplak fotoğraflarını, arkadaşlık ilişkilerinin sona ermesine tepki olarak, instagram adlı sosyal paylaşım sitesinde yayımladığı anlaşılmaktadır. Yargıtay’a göre, mağdurun fiziksel mahremiyetine ilişkin çıplak fotoğraflarını, onun bilgisi ve rızası dışında ifşa eden sanığın eylemi, görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun oluşturur. Bunun yanında, 13 yaşındaki mağdurun, cinsel arzuları tahrik ve istismar eden, toplumun sahip olduğu ortak ar ve hayâ duygularını, yerleşik edep kurallarını incitici ve genel ahlâka aykırı nitelikteki müstehcen görüntüsünü, internet üzerinden yayımlayan sanık müstehcenlik suçunu da işlemiştir. Bu itibarla, bir fiili ile birden fazla farklı suçun oluşmasına neden olan sanık, daha ağır cezayı gerektiren müstehcenlik suçundan cezalandırılmalıdır.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2020/5905 kararı, 15 yaşındaki mağdurun, cinsel arzuları tahrik ve istismar eden ve genel ahlâka aykırı nitelikteki müstehcen görüntülerini, çocukların ekli olduğu whatsapp grubunda paylaşan suça sürüklenen çocuğun eylemi daha ağır cezayı gerektiren müstehcenlik suçunu oluşturur.
İnstagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali suçu İle Birlikte Şantaj Suçunu da Oluşturabilir
TCK’nın 107. maddesinde düzenlenen şantaj suçu, bir kimseyi, bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlamanın özel bir şeklidir
İnstagram veya facebook, twitter, youtube gibi sosyal medya araçları ile mağdurun rızası dışında özel hayatına dair görüntüsünün paylaşılacağı yönündeki tehdit şantaj suçunu oluşturur. Şantaj sonrası özel hayatı ilgilendiren görüntüler yayımlanırsa aynı zamanda özel hayatın gizliliğini ihlal suçu da oluşacaktır.
Nitekim, Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/5820 sayılı kararında,sanık ile mağdur arasındaki ilişkinin mağdurun kocası tarafından öğrenilmesi ve mağdurun sanıkla olan ilişkisini bitirmek istemesi üzerine, sanık, mağdura, kendisiyle olan birlikteliğini devam ettirmemesi halinde, beraber oldukları dönemde ele geçirdiği özel görüntülerini internette yayımlayacağı tehdidiyle şantajda bulunmuştur. Sanık mağdurla tekrar iletişim kurma çabalarına olumlu yanıt alamayınca mağdurun fiziksel mahremiyetine ilişkin özel fotoğraflarını ve videolarını facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde yayımlamıştır. Yargıtay’a göre somut olayda, şantaj ve görüntü veya seslerin ifşa edilmesi suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal suçları oluşmuştur.
İnstagramda İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Cezası
Yukarıda açıklamaya çalıştığımız üzereinstagram veya facebook, twitter, youtube gibi sosyal medya araçları ile mağdurun rızası dışında fotoğraf, video veya ses kaydının paylaşılması farklı suçlara neden olabilmektedir. Bu itibarla söz konusu eylem,
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal suçunu oluşturursa, TCK’nın 134/2. maddesine göre, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası,
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu oluşturursa, TCK’nın 136. maddesine göre, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası,
Şantaj suçunu oluşturursa, TCK’nın 107. maddesine göre, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası,
Müstehcenlik suçunu oluşturur ve suçun mağduru çocuk ise, TCK’nın 226/5. maddesine göre, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
İnstagram İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Şikayete Tabi Midir?
İnstagram,facebook, twitter, youtube gibi sosyal medya araçları ile fotoğraf, video veya ses kaydının paylaşılması halinde oluşabilecek suçlardan,
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal suçu şikâyete tabidir. Şikâyet süresi, mağdurun fiili işlendiğini ve faili öğrendiği tarihten başlamak üzere 6 aydır.
Bununla birlikte, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, şantaj suçu ve müstehcenlik suçunun takibi şikâyete bağlı değildir. Bu nedenle bir şekilde suçun işlendiğini öğrenen savcılık kendiliğinden soruşturma başlatır.
İnstagram İzinsiz Fotoğraf Paylaşımı Şikâyet Nereye Yapılır
İnstagram veya diğer sosyal medya araçları ile izniniz dışında fotoğrafınız ya da vidonuz paylaşılırsa bu durum aynı zamanda suç teşkil edeceğinden yukarıda açıklandığı gibi savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir ve failin ceza alması sağlanabilir. Ancak suç duyurusu yanında ve ya öncesinde başka bir takım şikâyet yöntemlerini de kullanabilirsiniz.
Öncelikle böyle bir içerik yayımlanmışsa bu içeriği paylaşan hesabın sahibini instagrama şikayet edebilirsiniz. Herkes tarafından kolaylıkla yapılabilecek bu işlem için, instagramda “Şikayet Et” butonu üzerinden belirtilen talimatlara göre paylaşımı şikayet edebilirsiniz.
Bu şekilde yapacağınız şikayet sonrası kısa süre içerisinde size dönüş sağlanacaktır.
Bunun yanında, Instagram’daki görüntülerle ilgili gizlilik haklarının olası ihlallerini şikâyet etmek için https://tr-tr.facebook.com/help/instagram adresinden instagram yardım merkezine başvuru yapabilirsiniz.
Sosyal medya araçları ve özellikle instagramda izniniz olmadan fotoğrafınız ya da video, ses kaydı gibi kişisel verilerinizin paylaşılması halinde hukuki haklarınız konusunda Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.
