Öğrenci öğretmene küfür ederse kamu görevlisine hakaret suçundan cezalandırılır. Benzer şekilde öğrencinin velisi de yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle öğretmene hakaret ederse ceza kanununda nitelikli hal olarak belirlenen kamu görevlisine hakaret eyleminden sorumlu olur.
TCK’nın 6. maddesinde, “Kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi” olarak tanımlanmıştır. Kişinin kamu görevlisi olması için, gördüğü işin bir kamusal faaliyet olması yeterlidir. Kamusal faaliyetin yürütülmesine katılan kişilerin maaş, ücret veya sair bir maddî karşılık alıp almamalarının, bu işi sürekli, süreli veya geçici olarak yapmalarının bir önemi yoktur
Öğretmene Hakaret Suçunun Unsurları Nelerdir?
Öğretmene hakaretin TCK 125/3-a maddesi gereğince cezayı arttırıcı neden olabilmesi için hakaret suçunun kamu görevlisinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle işlenmiş olması gerekir. Bu nedenle, hakaret eyleminin mağdurunun kamu görevlisi olması tek başına yeterli değildir.
Kamu görevlisine hakaret suçu açısından hakaret fiilinin öğretmenin görevi sırasında işlenmiş olması şart değildir. Burada önemli olan öğretmenin görevini yaptığı için hakaretin işlenmiş olmasıdır. Örneğin, bir veli, çocuğuna düşük not verdiği iddiasıyla öğretmene olaydan birkaç gün sonra ve mağdur öğretmenin görev yaptığı okul haricinde bir yerde karşılaşsa ve düşük not nedeniyle hakaret etse yine kamu görevlisine hakaret suçu oluşur.
Öğretmenin görevini kötüye kullanması söz konusuysa ne olacaktır?
Bu durumda öğrenci veya velisi öğretmene hakaret etse dahi ağırlaştırıcı hükümler uygulanmaz. Dahası hakaret eden kişinin TCK’nın 129/1 maddesi gereğince tahrik indiriminden faydalanması ve hiç ceza almaması da gündeme gelebilecektir.
Öğretmene Hakaret Yargıtay Kararları Doğrultusunda Ne Şekilde Değerlendirilmektedir
Yargıtay, kararlarında da belirtildiği gibi, hakaret fiillerinin cezalandırılmasıyla korunan hukuki değer, kişilerin onur, şeref ve saygınlığı olup, bu suçun oluşabilmesi için, davranışın kişiyi küçük düşürmeye matuf olarak gerçekleşmesi gerekmektedir.
Bir hareketin tahkir edici olup olmadığı bazı durumlarda nispi olup, zamana, yere ve duruma göre değişebilmektedir. Kamu görevlileri veya sivil vatandaşa yönelik her türlü ağır eleştiri veya rahatsız edici sözlerin hakaret suçu bağlamında değerlendirilmemesi, sözlerin açıkça, onur, şeref, ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnadını veya sövmek fiilini oluşturması gerekmektedir.
Yargıtay, kullanılan bazı ifadelere, kaba ve nezaketsiz söz, beddua veya ağır eleştiri kapsamında kabul edip suçun oluşmadığına karar vermektedir.
Öğretmene Yerine Getirdiği Kamu Görevi Nedeniyle Hakaret Suçunun Cezası
TCK’nın 125. maddesine göre, Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır,
Ancak hakaret suçunun, kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
Ayrıca, kamu görevlisine yönelik hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
Öğretmene Hakaret Suçunun Şikayet Süresi Ne Kadardır?
Hakaret suçunun temel şekli şikayete tabidir. Hakaret suçunun mağduru, hakaret edeni ve hakareti öğrendiği tarihten başlamak üzere 6 ay içerisinde şikâyet hakkını kullanmazsa şikâyet hakkını kaybeder.
Bunun yanında, kamu görevlisine hakaret suçu (TCK m.125/3) şikâyete tabi değildir. Bu nedenle öğretmelere görevinden dolayı hakaret suçunun işlenmesi durumunda cumhuriyet savcılığı kendiliğinden soruşturma başlatır.
Öğrenci Öğretmene Küfür Ederse Yargıtay Kararları
Daha önceki yazılarımızda, “Hakaret Davasında Savunma Nasıl Yapılır”, “Kamu Görevlisine Hakaret Suçu” ve “Yargıtay İçtihatlarına Göre Hakaret Sayılmayan Sözler” konularına ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmıştı. Bu yazılarımıza linkten ulaşabilirsiniz.
Bu yazımızda, “Öğrenci Öğretmene Küfür Ederse” konusu Yargıtay ceza dairelerinin örnek kararları üzerinden ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Öğrenci Velisinin Öğretmene Hakaret Etmesi
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2014/8851 sayılı kararı, Sanığın, okul müdürü katılanın, öğretmen olan tanık …’la okul önünde kırtasiye dükkanının yakınında bulunduğu sırada gelerek, aynı gün okulda disiplinsiz davranışta bulunan öğrenci oğlu ile katılan arasında geçen tartışmadan dolayı katılana “Lan şerefsiz” diye bağırdığının, katılan ve tanık …’ın tüm aşamalardaki tutarlı ve değişmez beyanları ve tanık …’ın olayın tanık olduğu kısmına ilişkin katılan ve tanık …’ın beyanlarıyla örtüşen anlatımları ile sabit olduğu ve sanığın eyleminin, TCK’nın 125/3a-4. maddelerine uyan hakaret suçunu oluşturduğu gözetilmeden, kanuni ve yerinde olmayan gerekçe ile beraat kararı verilmesi yasaya aykırıdır.
Öğrencinin Öğretmene Söylediği Nezaketsiz İfadeler Hakaret Suçunu Oluşturmaz
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2014/8134 sayılı kararı, T…. Lisesinde öğrenci olan sanığın, bir gün önce kız arkadaşının okul kıyafetine müdahale eden kimya öğretmeni olan mağdurun yanına gelip, bu meseleyi konuştuğu, ertesi günde okul bahçesinde kendisine bakan mağdura hitaben söylediği “ne bakıyorsun lan” şeklinde ve kaba hitap tarzı niteliğindeki sözlerin, mağdurun onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmaması nedeniyle hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilerek beraat kararı verilmesi gerekirken, şikayetten vazgeçme sebebiyle düşme kararı verilmesi yasaya aykırıdır.
Öğrenci Velisinin Öğretmene Nezaketsiz Söylemlerde Bulunması
Yargıtay 18. Ceza Dairesinin 2015/13175 sayılı kararı, Sanığın, suç tarihinde, baldızı olan öğrenci …’ın sınıfta yalnız oturuyor olmasından duyduğu rahatsızlığı konuşmak için, katılanın öğretmenlik yaptığı okula gittiği, katılan ile sanık arasında çıkan tartışma esnasında sanığın katılan öğretmen …’a hitaben söylediği “sen öğretmenlikten hiçbir şey anlamıyorsun, öğrencilerin ödevlerini bile kontrol etmiyorsun, sana sorarım, seni sürdüreceğim” şeklindeki ifadeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sanığın katılana yönelttiği sözlerin, katılanın onur, şeref ve saygınlığını rencide edici boyutta olmayıp, ağır eleştiri niteliğinde olduğu ve hakaret suçunun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden, yasal olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçe ile mahkumiyet kararı verilmesi yasaya aykırıdır.
Öğrencinin Öğretmenine Sinkaflı Küfür Etmesi
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2015/29843 sayılı kararı, Katılanın aşamalardaki tutarlı beyanları, tanık öğrenciler E.. Ç.. ile A.. N..’ın katılanı teyit eden soruşturma aşamasındaki beyanları karşısında; suça sürüklenen çocuğun, gürültü yapmaması konusunda kendisini uyaran öğretmeni olan katılana yönelik kafa tutarak sinkaflı hakaret etmesi, bir gün sonra da sıraya çantasını vurarak “sizinle dışarıda görüşeceğiz ” şeklinde tehdit etmesi eylemleri nedeniyle tanıkların rehber öğretmen huzurunda verdikleri soruşturma aşamasındaki beyanlarına itibar edilmeyerek, suça sürüklenen çocuk hakkında yasal olmayan ve yetersiz gerekçeyle beraat hükmü kurulması yasaya aykırıdır.
Öğrencinin Öğretmenine Sınıfta ve Müdür Odasında Hakaret Etmesi
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2010/10117 sayılı kararı, Öğrenci olan sanığın, öğretmene yönelik hakaret eylemlerini işlediği yerler olan sınıf ve okul müdürü odasının herkesin girip çıkabileceği aleni yerlerden olmadığı gözetilmeden, TCY.nın 125/4. maddesinin uygulanarak fazla cezaya hükmedilmesi yasaya aykırıdır.
Öğrencinin Öğretmenine ve Arkadaşlarına Birlikte Hakaret Etmesi
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2021/21122 sayılı kararı, fiil ya da hareketin, doğal anlamda değil hukuki anlamda tekliğidir. Hakaret suçunun farklı mağdurlara karşı tek fiille gerçekleştirildiğinden söz edilebilmesi için hakaretin mutlaka ortak söz veya davranışlarla gerçekleştirilmiş olması şart değildir. Her bir mağdura veya mağdurlardan bazılarına özel olarak hitap edilerek hakaret içeren sözler söylenmiş veya davranışlarda bulunmuş olsa bile objektif bir gözlemcinin bakış açısıyla bakıldığında failin hareketlerinin tek bir iradi karara dayalı olduğu, aralarında yer ve zaman bakımından bağlantı bulunduğu, bu nedenle bir bütünlük oluşturduğu sonucuna ulaşılması durumunda, fiilin hukuken tek olduğu kabul edilmelidir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olayda, suça sürüklenen çocuğun öğretmene hakaret ettikten hemen sonra okuldaki müşteki öğrencilere hakarette bulunduğunun anlaşılması karşısında, aynı olayın devamı kapsamında aynı yer ve zaman dilimi içerisinde gerçekleştirilen hakaret suçunun, hukuken tek bir fiille gerçekleştirildiği anlaşıldığından, sanık hakkında, TCK’nın 125/3-a maddesi uyarınca tek ceza verilip, bu cezanın aynı Kanunun 43. Maddesi uyarınca arttırılması gerektiğinin gözetilmemesi yasaya aykırıdır.
Hakaret suçu ve Öğrenci Öğretmene Küfür Ederse konusuyla ilgili olarak Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.