Yazımızda, sentetik kannabinoid – bonzai kullanım sınırı konusunda Yargıtay içtihatları doğrultusunda değerlendirme yapmaya çalışacağız. Diğer uyuşturucu maddelerde olduğu gibi ele geçen maddenin ticaret maksadıyla mı yoksa şahsi kullanım için mi bulundurulduğu noktasında sentetik kannabinoid kullanım sınırı büyük önem taşımaktadır.
Uyuşturucu maddeler kendi içinde farklı biçimlerde kategorize edilmektedir. Uyuşturucu madde denilince ilk akla gelen ve daha çok bilinenler geleneksel uyuşturucular diyebileceğimiz esrar, eroin, kokaindir. Bunun yanında, son zamanlarda birçok yeni bir uyuşturucu madde türünün kullanılmaya başlandığı ve ticaretinin yapıldığı görülmektedir.
Ülkemizde daha ziyade Bonzai olarak bilinmekte olan sentetik kannabinoid, esrar, eroin ve kokain gibi geleneksel kabul edilen uyuşturuculardan farklı olarak üretildiği gibi, kimyasal yapıları da sürekli değiştirilmektedir.
Sentetik Kannabinoid Ticareti ve Sentetik Kannabinoid Kullanma Suçunun Cezası
TCK’nın 188. maddesinde, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticaret suçu, 191. maddesinde ise, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçu düzenlenmiştir.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imali, ithali, ihracı, ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması satın alınması veya kabul edilmesi uyuşturucu madde ticareti suçunu oluşturmaktadır. Bu suçun cezası, eylemin niteliğine göre on yıldan otuz yıla kadar hapis cezası yanında, ikibin günden yirmibin güne kadar adlî para cezasıdır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması hâlinde ise verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Bunun yanında, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticaret suçu okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde de verilecek ceza yarı oranında artırılır.
Kişisel kullanım amacıyla sentetik kannabinoid satın alınması, kabul edilmesi, kullanma amacıyla bulundurulması veya herhangi bir şekilde kullanılması halinde ise, uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçu gerçekleşmiş olur. Bu suçun cezası ise iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır.
Sentetik Kannabinoidin Ticaret ya da Kullanma Amacıyla Olup Olmadığının Belirlenmesi
Görüldüğü gibi, Sentetik Kannabinoid ticareti suçu ile kullanmak için sentetik kannabinoid bulundurma suçu arasında gerek eylemler gerekse cezaları açısından önemli farklar bulunmaktadır.
Yargıtay, uyuşturucu madde bulundurmanın, kullanma maksadıyla olup olmadığının belirlenmesinde göz önünde bulundurulması gereken kriterler geliştirmiştir.
Nitekim Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 22.10.2013 tarihli kararına göre,
Bu ölçütlerden ilki; failin bulundurduğu uyuşturucu maddeyi başkasına satma ya da devir veya tedarik etme hususunda herhangi bir davranış içerisine girip girmediğidir.
İkincisi; uyuşturucu veya uyarıcı maddenin bulundurulduğu yer ve bulunduruluş biçimidir. Şahsi kullanımı için uyuşturucu madde bulunduran kimse, bunu her zaman kolaylıkla erişebileceği bir yerde, örneğin evinde veya işyerinde bulundurmaktadır.
* Uyuşturucu maddenin çok sayıda ve özenli olarak hazırlanmış küçük paketçikler halinde bulunması,
* Her paketçiğin içine hassas biçimde yapılan tartı sonucu aynı miktarda uyuşturucu madde konulmuş olması,
* Uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer,
*Uyuşturucu maddenin yakınında hassas terazi ve paketlemede kullanılan ambalaj malzemelerinin bulunması, kullanım dışında bir amaçla bulundurulduğu hususunda önemli bir belirti olacaktır.
Kabul edilen üçüncü ölçüt ise bulundurulan Sentetik Kannabinoid miktarıdır. Şahsi kullanım için kabul edilebilecek miktar, kişinin fiziksel ve ruhsal yapısı ile uyuşturucu veya uyarıcı maddenin niteliği, cinsi ve kalitesi ile somut olayın özelliklerine göre değişiklik gösterebilmektedir.
Sentetik Kannabinoid – Bonzai Kullanım Sınırı Yargıtay Kararlarında Ne Kadardır?
Sentetik Kannabinoid ile yakalanan bir kişinin eğer yukarıda belirtilen yan delillerle uyuşturucu madde ticareti yaptığı iddia edilemiyorsa ve ele geçen madde miktarı yönüyle sentetik kannabinoid kullanım sınırı içerisinde kalmaktaysa TCK’nın 191. madde hükümleri gereğince kullanmak için Sentetik Kannabinoid bulundurma suçundan işlem yapılması gerekmektedir.
Yargıtay, esrar, eroin, kokain gibi maddelerin kullanım sınırlarına ilişkin belirlemeler yapmıştır. Ancak bu miktarların sentetik kannabinoid maddesine kıyasen uygulanması mümkün değildir. Sentetik kannabinoidlerin (bonzai), etkilerinin çok daha yoğun olması karşısında, geleneksel uyuşturuculara göre çok daha az bulunması halinde dahi eylemin uyuşturucu ticaretine sokulduğu görülmektedir.
Kişisel kullanım için kabul edilebilecek miktar, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin niteliğine, cinsine ve kalitesine göre değişiklik göstermekle birlikte, Yargıtay 10. Ceza Dairesinin ve Bölge Adliye Mahkemelerinin aşağıda aktardığımız kararlarından Sentetik Kannabinoid Kullanım Sınırı ne kadar olduğu yönünde bir kanaata ulaşılması mümkündür.
Yargı kararlarından hareketle, uyuşturucu ticarete yaptığına yönelik başka deliller olmaması durumunda Sentetik Kannabinoid Kullanım Sınırının 20 gram civarında olduğu söylenebilir. Elbette bu miktar kesin olmayıp olaydan olaya değişiklik gösterebilmektedir.
Sentetik Kannabinoid – Bonzai Kullanım Sınırı Yargıtay Kararları
Yazımızın bu bölümünde Bonzai Kullanım Sınırı Yargıtay kararlarında nasıl belirlenmiştir konusu üzerine açıklamalar yapılmaya çalışılacaktır.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/6273 sayılı kararında, sanıkların bulunduğu araçta ve sanığın cebinde ele geçen toplam 654,4 gr sentetik kannabinoid maddesinin bulundurulmasının sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde olduğunu ve uyuşturucu madde ticareti suçunu oluşturacağını belirtmiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/5830 sayılı kararında da benzer şekilde, evin eklentisinde ele geçirilen 4560 gr maddenin sentetik kannabinoid kullanım sınırı içinde kalmadığını belirtmiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/4937 sayılı kararında, sanığın ikamet aramasında ele geçen 265,7 gr sentetik kannabinoid maddesinin miktarı, bulunduğu yer ile dosyadaki diğer deliller dikkate alındığında ayrıca ele geçen maddenin sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde olması karşısında eylemin uyuşturucu madde kullanma ticareti suçunu oluşturduğunu belirtmiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/1008 sayılı kararında, yapılan aramada ele geçirilen suç konusu 56 gram sentetik kannabinoid türevi uyuşturucu maddelerin, satışa hazır hale getirilmiş hava almayacak şekilde makine ile preslenmiş 16 paket şeklinde ele geçirilmesi, paket sayısının fazlalığı, yakalandığı yer ve zaman, yakalanış biçimi ve sanığın günlük kullanım miktarının çok üzerinde satışa elverişli paketçikler halinde uyuşturucu madde ile yakalanmış olması karşısında; eyleminin uyuşturucu madde ticareti yapma suçunu oluşturduğuna karar verilmiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2020/1016 sayılı kararında da benzer şekilde yapılan arama neticesinde ele geçirilen 96 gram sentetik kannabinoid türevi uyuşturucu maddelerin satışa hazır 32 paket şeklinde bulunması karşısında, uyuşturucu maddenin miktarı ve paket sayısının fazlalığı, yakalandığı yer ve zaman, yakalanış biçimi ve sanığın günlük kullanım miktarının çok üzerinde satışa elverişli paketçikler halinde bulunması nedeniyle eylemin uyuşturucu ticareti yapma suçunu oluşturduğuna karar vermiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2019/8124 sayılı kararında, sanığın ikamet ettiği evde ihbar üzerine yapılan arama sırasında, şeffaf kilitli poşete sarılmış vaziyette 61 adet hap, 40 adet tek tek sarılarak satışa hazır hale getirilmiş sentetik kannabinoid ile TV sehpasının çekmecesinde 80 gram sentetik hapın ele geçirilmesi karşısında ele geçirilen maddelerin sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde kaldığını ve eylemin uyuşturucu ticareti yapma suçunu oluşturduğuna karar vermiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 2018/1111 sayılı kararında, araçta yapılan arama neticesinde ele geçen 1.065 gram sentetik kannabinoid maddesinin ele geçirildiği olayda, yakalanan maddenin sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde kalması karşısında eyleminin uyuşturucu madde ticareti suçuna vücut verdiğini belirtmiştir.
Yargıtay 10. Ceza Dairesi 3732 sayılı kararında, sanığın montunun cebinde günlük ihtiyacının çok üzerinde net 49 gram sentetik kannabinoid elde edilmesi şeklindeki olayda, yakalanan maddenin sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde kalması karşısında eyleminin uyuşturucu madde ticareti suçuna vücut verdiğini kabul etmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7.Ceza Dairesi, net 48.2 gram; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesi Dairesi, net 94 gram; İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesi ise 52,5 gram sentetik kannabinoid maddesinin bulundurulmasının sentetik kannabinoid kullanım sınırı üzerinde kaldığını ve uyuşturucu madde ticareti suçuna vücut vereceğini kabul etmişlerdir.
Bunun yanında, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesi 2019/1946 sayılı kararında, sanığın üzerinde 8,8 gram gelen sentetik kannabinoid maddesinin ele geçmesi şeklindeki olayda, “uyuşturucu maddenin tek bir poşet içerisinde ve satışa hazır halde bulunmadığı, miktar itibariyle kişisel kullanım sınırı içerisinde olduğunu, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi ise 2019/1879 sayılı kararında, otomobilde yapılan aramada 23 gram bonzainin sentetik kannabinoid kullanım sınırı içerisinde olduğunu ifade etmişlerdir.
Bonzai – Sentetik kannabinoid kullanım sınırı ile ilgili her türlü hukuki probleminizde Uyuşturucu Suçları Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.
