Teknolojinin yoğun kullanımına bağlı olarak emlak dolandırıcılığı suçu günümüzde daha ziyade internet üzerinden işlenmeye başlanmıştır.
Gelişen teknoloji ve bilişim ürünlerine yönelik talebin artmasına bağlı olarak günümüzde birçok işlemin bilişim sistemleri kullanılarak yapılmasına imkân sağlamıştır. Zira şu anda istisna olabilecek ülkeler dışında neredeyse Dünyanın her yerinde, en basit devlet işlemlerinden, banka işlemlerine ve hatta sağlık hizmetlerine kadar birçok hizmetin dijital ortamın kolaylığında yapılabilmektedir.
Bilişim sistemleri sağladıkları kolaylığın yanında bir takım insanlar tarafından maddi menfaat temin etme amacıyla da kullanılmaya başlanmıştır. Bu kişiler, özellikle sosyal medya platformlarında bilgi eksikliği ya da zafiyetlerden faydalanıp çeşitli yöntemlerle mağdurların bilgilerini elde etmekte ve bundan haksız kazanç sağlamaktadırlar.
Gelişen teknoloji ile birlikte gerek bilişim gerekse bilişim yoluyla işlenen suçlarda hem sayısal bir artış yaşanmaya başlanmış hem de dolandırıcılık gibi suçlar, bilişim teknolojileri ile birlikte farklı şekillerde işlenmeye başlanmıştır.
Emlak dolandırıcılığı suçu da bilişim teknolojileri ile işlenen diğer suçlar gibi sıklıkla sosyal medya platformlarında işlendiği görülmektedir.
Emlak Dolandırıcılığı Suçu Cezası Ne Kadardır?
TCK’nın 157. maddesine göre, hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye dolandırıcılık suçunu işlemiş olur. Dolandırıcılık suçunun basit halinin cezası bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıdır.
Ancak Yargıtay emlak dolandırıcılığı suçunun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi durumunda nitelikli hal olarak kabul etmektedir. Bu nedenle internet üzerinden emlak dolandırıcılığı suçunun cezası TCK’nın 158/1-f maddesine göre, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasıdır.
Dolandırıcılık suçunun takibi şikâyete bağlı değildir. Bu nedenle Cumhuriyet savcılısı suçun işlendiğini öğrenir öğrenmez kendiliğinden soruşturma işlemlerini başlatır. Bunun yanında dolandırıcılık suçunun mağduru ilerleyen süreçte şikâyetinden vazgeçse dahi soruşturma kapanmaz. Yargılama aşamasında ise duruşmaya devam edilir ve Hâkim suçun işlenip işlenmediği yönünde bir karar verir.
Emlak Dolandırıcılığı Suçu Nasıl Oluşur
Emlak dolandırıcılığı suçunun oluşabilmesi için, bazı unsurların gerçekleşmesi şarttır. Bunlar,
* Failin hileli hareketler ile eylemini gerçekleştirmesi,
* Bu hileli davranışların mağduru aldatabilecek nitelikte olması,
* Failin, mağdurun veya başkasının zararına, kendisinin veya başkasının yararına haksız bir fayda elde etmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla, mağdura uğradığı zarar ile failin hareketi arasında uygun bir illiyet ilişkisi yoksa ya da hileli davranış, normal bir insanı aldatacak nitelikte değil ise, daha doğrusu basit bir yalandan ibaretse bu durumda dolandırıcılık suçu meydana gelmez.
Görüldüğü gibi, emlak dolandırıcılığı suçu da malvarlığına karşı işlenen bir suç olmasına rağmen aldatma üzerine kurulmuş olması yönüyle, hırsızlık, güveni kötüye kullanma gibi diğer suçlardan ayrılmaktadır.
Emlak dolandırıcılığı suçu işlenirken, mağdurun malvarlığının zarar görmesi yanında, mağdurun veya suçtan zarar görenin iradesi aldatıcı davranışlarla yanıltılmaktadır.
Bu itibarla, tek başınafailin yalan söylenmesi, dolandırıcılık suçunun hile unsuru yönünden yeterli kabul edilemez. Bu yalanın, mağdurun, söylenen sözü veya yapılan davranışı inceleme irade ve isteğini etkisiz bırakabilecek yoğunluk ve güçte olması gereklidir. Bunun yanında, hilenin aldatıcı kabul edilebilmesi için, bazı durumlarda failin eylemine bir takım dış hareketlerin eklenmiş olması da gerekmektedir.
Aksi halde aldatıcılık niteliği bulunmayan söz ve davranışlar kamu düzenini bozacak nitelikte kabul edilmediğinden hukuki ihtilaf kapsamında değerlendirilmekte ve bu eylemler ceza kanununun konusunu oluşturmamaktadır.
Hilenin aldatıcı bir yalan olup olmadığı ise hâkim tarafından somut olayın özellikleri göz önünde tutulmak suretiyle belirlenmektedir. Bu itibarla, mağdurun olayı algılama biçimi, mağdurun eğitimi, yaşı gibi kişisel özellikleri yanında, failin hileli davranışının yöntemi, hile için kullanılan araç ya da belgelerin özellikleri bütün olarak hâkim tarafından değerlendirilir.
Emlak Dolandırıcılığı Suçu (Ev Kiralama Dolandırıcılığı) Yargıtay Kararları
Bu bölümde Emlak Dolandırıcılığı Suçu (Ev Kiralama Dolandırıcılığı) konusuyla ilgili olarak Yargıtay ceza daireleri tarafından verilen örnek kararlar üzerinden konu aktarılmaya çalışılacaktır.
Yargıtay 23. Ceza Dairesinin 2016/8158 sayılı kararı,Sanığın, kendisine ait olmayan eve yönelik internette ilan vererek kendisine aitmiş gibi katılana kiralayıp 1.250 TL kaparo, kira bedeli, depozito adı altında haksız menfaat temin etmek suretiyle dolandırıcılık suçunu işlediği iddia olunan somut olayda;
Sanığın eylemini internet üzerinden katılan ile bağlantı kurarak gerçekleştirmiş olması nedeniyle; TCK’nın 158/1-f maddesinde düzenlenen nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmayacağına ilişkin delilleri takdir ve tartışmanın Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekirken duruşmaya devamla yazılı şekilde hüküm kurulması yasaya aykırıdır.
Yargıtay 23. Ceza Dairesinin 2016/7198 sayılı kararı,Katılanın suç tarihinde www.s……com internet adresi üzerinden kiralık ev araştırması yaptığı sırada gördüğü ilanda yazılı telefonu aradığı, telefonda ismini Ece olarak tanıtan bir bayanla görüşerek eve bakmaya gittiği, evi beğenerek sanıklarla kira kontratı düzenlediği, aylık 450 TL’den evi kiralayıp ayrıca 450 TL de depozito bedeli verdiği, eve yerleşmek için gittiğinde ise, evde başka bir kişinin bulunduğunu gördüğü, böylece sanıkların iştirak halinde kendilerine ait olmayan evi katılana kiralayarak haksız menfaat temin ettikleri iddia ve kabul olunan olayda; Sanığın katılana karşı eylemini “www.s……..com” adlı internet sitesi üzerinden, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlediği anlaşılmakla hakkında, eylemine uyan TCK 158/1-f maddesi uyarınca mahkumiyet hükmü kurulması gerekirken, suç vasfında yanılgıya düşülerek somut olayda uygulama yeri bulunmayan TCK 158/1-g maddesinden mahkumiyet hükmü kurulması yasaya aykırıdır.
Yargıtay 23. Ceza Dairesinin 2016/5080 sayılı kararı,… adlı kişiye ait daireyi kiralayan sanığın daha sonra bu yer için ….com adlı site üzerinden kiralık ilanı verdiği, bu kapsamda; 18.4.2015 günü katılan …’ı sanıkla buluşup evi gezdiği, sanığın kendisini katılana ev sahibi olarak tanıttığı, anlaşma sonucunda katılandan 100 TL kapora ve 2.400 TL kira bedeli ile 1.000 TL bedelli adi senet aldığı ve ev sahibinin adını kullanarak kira sözleşmesi imzalayıp katılana verdiği, 19.04.2015 günü bu kez katılan …’a yine kendisini ev sahibi olarak tanıtıp kiraya verdiği ve katılandan 200 TL kapora aldığı, 25.04.2015 günü de aynı hileli davranışlarla daireyi katılan …’e kiraya verme görüntüsü altında katılandan 300 TL kapora aldığı, daha sonra sanığın telefonuna ulaşılamadığı, anlaşıldığından nitelikli dolandırıcılık ve özel belgede sahtecilik suçlarının oluştuğuna yönelik kabulde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Emlak Dolandırıcılığı Suçunda Ağır Ceza Avukatının Önemi
Nitelikli dolandırıcılık suçunun ağır cezalık suçlardan olması ve yüksek sayılabilecek hürriyeti bağlayıcı yaptırımlar ile cezalandırıldığı göz önüne alındığında tecrübeli ağır ceza avukatı ile çalışılması ve sürecin tüm aşamalarında birlikte hareket edilmesi gerektiği şüphe taşımamaktadır.
Bunun yanında, dolandırıcılık suçunun çoğu zaman hukuki ihtilaf mahiyetinde kalması nedeniyle somut olayda oluşup oluşmadığının, Yargıtay içtihatları ışığında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Sanık etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak istiyorsa suçun konusu olan şeyi aynen mağdura geri vermesi veya bedelini ödemesi gerekmektedir. Eğer etkin pişmanlık yönünde bir istek varsa bunun kullanılma zamanı cezayı önemli ölçüde etkileyecektir.
Bu itibarla, dolandırıcılık suçunda soruşturma ve yargılamanın her aşamasında, gerek şüpheli ve sanık, gerekse mağdur yönünden yasal haklarının tecrübeli bir ağır ceza avukatı olarak savunulması önem taşımaktadır.
Dolandırıcılık suçu ve emlak dolandırıcılığı suçu ile ilgili her türlü hukuki probleminizde Ağır Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.