Bilişim sistemlerinin yoğun kullanılmaya başlanmasıyla, internetten alışveriş yapanların kapora dolandırıcılığı suçunun mağduru oldukları görülmektedir. Bunun yanında taşınmaz satın almak isteyen ve bu nedenle belli bir miktarda kaparo veren kişilerin taşınmazı alamadıkları gibi verdikleri kaporanın da dolandırıcılar tarafından iade edilmediği durumlar sıkça yaşanmaktadır.
Peki Kapora nedir?
Türk Dil Kurumu’nun “Güvenmelik” olarak kullandığı kapora, taşınır veya taşınmaz bir malı satın almak isteyen bir kişinin ürünün toplam bedelini ödemeden önce o malı alacağına dair verdiği bir miktar ücret olarak tanımlanabilir.
Kapora Verilmesine Rağmen Malın İade Edilmemesi Suç Mudur?
Satıcı, alıcıya belli bir malı satacağını söylemiş ve bu amaçla kendisinden bir miktar ücret almasına rağmen malı ya da kaporayı iade etmemiş ise Yargıtay kararlarına göre dolandırıcılık suçunu (kapora dolandırıcılığı) işlemiş olur.
Bu konuda Yargıtay’ın verdiği kararları incelemeden önce dolandırıcılık suçunun unsurlarına kısaca göz atalım.
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir.
Her yalan hile olarak kabul edilemez. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır.
Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı her olayın kendi şartları içerisinde değerlendirilmelidir. Bu itibarla, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı dikkate alınmalıdır.
Arsanın Devri İçin Alınan Kaporanın İade Edilmemesi Suretiyle Kapora Dolandırıcılığı
Yargıtay 15. Ceza Dairesinin 2015/32562 sayılı kararı, Sanıkların kendilerine ait olmayan arsayı kat karşılığı şikâyetçiye vereceklerini söyleyerek kapora adı altında 3000 TL’yi şikâyetçiden almaları şeklindeki eylemleri dolandırıcılık suçunu oluşturur.
Araç İle İlgili Alınan Kaporanın İade Edilmemesi Suretiyle Kapora Dolandırıcılığı
Yargıtay 23. Ceza Dairesinin 2015/5358sayılı kararı, Sanığın bir gazetede, R…… marka araçlara ait ilanlar kısmında “2000 T… 6,550- Orjinal LPG li …” şeklinde ilan verdiği, kendisini alıcı olarak arayan katılana gerçekte böyle bir araba satmadığı halde araç satıyormuş gibi davranıp pazarlık yaptığı, anlaştığı, banka havalesi suretiyle 250 TL kaporo aldığı, vermiş olduğu telefonlara daha sonra başkaları çıkarak değişik bahanelerle katılanı caydırmaya ve bıktırmaya çalıştıkları, sanığın böylece katılanın 250 TL’sini mal edindiği anlaşıldığından basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçu gerçekleşmiştir.
İnternette Satılık İlanı Verilen Araç İle İlgili Alınan Kaporanın İade Edilmemesi Suretiyle Kapora Dolandırıcılığı
Yargıtay 15. Ceza Dairesinin 2015/27381sayılı kararı, Sanığın www.a….com isimli internet sitesine satılık otomobil ilanı verdiği, bu ilanı gören katılanın sanığın ilanda verdiği cep telefonundan aradığı, telefonla görüştükleri, telefonla yapılan pazarlık neticesinde anlaştıkları, sanığın katılandan kaporo istediği, katılanın da 3.000 TL yi sanığın sahte kimlikle hesap açtırdığı banka hesabına havale yaptığı görülmektedir. Müşteki, daha sonrasında sanığın verdiği telefona ulaşamamıştır. Bahse konu eylemin Türk Ceza Kanunu’nun 158/1-f maddesinde öngörülen nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmayacağına ilişkin delillerin takdirinin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesi’ne ait olduğu gözetilerek görevsizlik kararı verilmesi gerekmektedir.
Yargıtay 15. Ceza Dairesinin 2014/21644sayılı kararı, Sanığın, www.s……com adlı internet sitesinden 2010 model R…. marka ikinci el bir araca ilişkin satılık ilanı verdiği, satılık ilanını gören müştekinin şüphelinin vermiş olduğu irtibat telefonunu aradığı ve aracı almak istediğini belirttiği, şüphelinin 1000 TL kapora istediği, müştekinin belirtilen kaporayı şüphelinin açtırmış olduğu 6042157 numaralı posta çeki hesabına yatırdığı, şüphelinin yatırılan parayı aynı gün çektiği, şüphelinin parayı çekmesinden sonra müştekinin bir daha şüpheliye ulaşamadığı görülmektedir. Sanığın eyleminin, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmayacağına ilişkin delilleri takdir görevinin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu gözetilip görevsizlik kararı verilmesi gerekmektedir.
Yargıtay kararlarında da açıkça belirtildiği üzere, Satıcı, alıcı ile anlaşıp belli bir malı satacağını söyleyerek kendisinden kaparo almasına rağmen malı vermemiş ya da kaparoyu iade etmemiş ise Yargıtay kararlarına göre, nitelikli dolandırıcılık suçunu (kapora dolandırıcılığı) işlemiş olur.
Kapora dolandırıcılığı ile ilgili her türlü hukuksal sorunda Ağır Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.