Cinsel istismarda kamu davası nasıl düşer? Bu soruyu cevaplamadan önce cinsel suçlar ve davanın düşmesi ile ilgili genel bilgiler vermek isteriz.
Kamu davasının düşmesi ne demektir? Davanın düşmesi mahkûmiyet, beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararı gibi davayı sonlandıran bir hüküm çeşididir. Ancak davanın düşmesini gerektiren şartların oluşması durumunda diğer hüküm çeşitleri gibi yargılamanın bitmesini beklemeye gerek yoktur. Ceza yargılamasının her aşamasında düşme kararı verilebilir.
Kamu davası hangi durumlarda düşer? Türk Ceza Kanununa göre, sanığın ölümü, genel af, dava zamanaşımının gerçekleşmesi, mağdurun şikâyetten vazgeçmesi, uzlaşma ve soruşturma iznine tabi suçlarda bu iznin verilmemesi durumlarında kamu davası düşer.
Uygulamada en sık karşılaşılan davanın düşme durumu şikâyetten vazgeçmedir. Şikâyetten vazgeçme nedeniyle kamu davasının düşmesi için elbette sanığın üzerine atılı suçun şikâyete tabi bir suç olması gerekir.
Davanın düşmesi durumunda düşme kararına karşı istinaf ve temyiz yoluna müracaat edilebilir.
Ceza Kanununda Düzenlenmiş Cinsel Suçlar Nelerdir?
Türk Ceza Kanunun (TCK) 102-105 maddelerinde “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar“ düzenlenmiştir. Bu suçlar,
Basit Cinsel Saldırı Suçu,
Nitelikli Cinsel Saldırı Suçu (Halk arasında tecavüz olarak bilinen suç)
Sarkıntılık Suçu,
Cinsel İstismar Suçu (18 yaşından küçüklerin bedeni üzerinde gerçekleştirilen cinsel suçlar)
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu (15-18 yaş aralığında yer alan çocuklarla, rızalarıyla cinsel ilişkiye girilmesi)
Cinsel Taciz Suçu.
Şikâyetten Vazgeçilmesi Durumunda Cinsel İstismarda Kamu Davası Nasıl Düşer?
Cinsel suçların bir kısmı şikâyete tabi iken bazıları şikâyet olsun ya da olmasın sanık hakkında mahkumiyet, beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilinceye kadar devam eder. Yani bir takım cinsel suçlarda şikâyetçi olup olmamanın veya şikâyetten vazgeçmenin verilecek karar üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Bu nedenle şikâyete tabi olmayan cinsel suçlar ile ilgili olarak düşme kararı verilemez. Peki hangi cinsel suçlar şikâyete tabidir?
- Yetişkinlere Yönelik Cinsel İstismarda Kamu Davası Nasıl Düşer?
TCK’nın 102. maddesine göre, yetişkinlerin mağduru oldukları basit cinsel saldırı ve sarkıntılık suçu şikâyete tabidir. Ancak yetişkinlere yönelik nitelikli cinsel saldırı suçu yani fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumu şikâyete tabi değildir. Bunun yanında bu hususta bir istisna bulunmaktadır. Nitelikli cinsel saldırı suçu eşe karşı işlenmiş ise mağdurun şikâyet hakkını kullanması gerekmektedir. Eğer eşi tarafından nitelikli cinsel saldırı suçuna maruz kalan diğer eş şikâyetinden vazgeçerse kamu davasının düşmesine karar verilmesi gerekir.
Dolayısıyla yetişkinlere yönelik işlenen sarkıntılık, basit cinsel saldırı ve eşe karşı işlenen nitelikli cinsel saldırı suçu açısından şikayet olmaz ise kamu davası düşer.
2. Çocuklara Yönelik Cinsel İstismarda Kamu Davası Nasıl Düşer?
TCK’nın 103. maddesine göre, Çocuklara karşı işlenen istismar suçları (basit veya nitelikli olması farketmez) şikâyete tabi değildir. Savcılık tarafından kendiliğinden takip edilir ve yeterli delil elde edilmesi durumunda kamu davası açılır. Bu nedenle şikâyetten vazgeçme durumunda da kamu davası düşmez. Bu durumun tek bir istisnası bulunmaktadır. Eğer çocuklara yapılan cinsel istismar eylemi sarkıntılık boyutunda kalmış ise soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine bağlıdır. Mağdurun velisi veya vasisi, şikâyet hakkını suçun işlendiği tarihten itibaren 6 ay içinde kullanmak zorundadır. Aksi takdirde dava açılamaz.
3. Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçunda Kamu Davası Nasıl Düşer?
TCK’nın 104. maddesine göre, reşit olmayanla cinsel ilişki durumu bazı durumlarda şikâyete tabidir. Cebir, tehdit ve hile olmaksızın, onbeş yaşını bitirmiş olan çocukla cinsel ilişkide bulunan kişinin cezalandırılabilmesi için şikâyet hakkının kullanılması gerekmektedir. Yasaya göre, küçük onbeş yaşını bitirmemiş ise veya 15 yaşını bitirmiş olsa dahi kendi rızası dışında ilişkiye girmek zorunda kalmış ise eylem şikâyete tabi değildir. Bunun yanında reşit olmayanla cinsel ilişki suçu, mağdur ile arasında evlenme yasağı bulunan kişi tarafından işlenmesi hâlinde veya evlat edineceği çocuğun evlat edinme öncesi bakımını üstlenen veya koruyucu aile ilişkisi çerçevesinde koruma, bakım ve gözetim yükümlülüğü bulunan kişi tarafından işlenmesi hâlinde şikayete tabi olmaktan çıkmaktadır.
Bu itibarla 15 yaşından büyük ancak 18 yaşını tamamlamamış bir kişi rızasıyla cinsel ilişkiye girer ancak şikayetçi olmaz ya da şikayetinden vazgeçerse kamu davası düşer.
4. Cinsel Taciz Suçu Şikâyete Tabi Midir?
TCK’nın 105. maddesine göre, basit cinsel taciz suçu şikâyete tabidir. Ancak nitelikli cinsel taciz suçu şikâyete tabi değildir. Bu nedenle cinsel taciz suçunun,
a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
e) Teşhir suretiyle işlenmesi durumlarında şikâyete tabi olmayacaktır.
Yasaya göre cinsel taciz suçu nitelikli hallerden birisiyle işlenmemiş olmak kaydıyla şikayet yokluğunda düşecektir.
Neden Cinsel Suçlar Avukatı ile Çalışmalıyım?
Cinsel suçların cezaları birbirinden farklıdır. Dolayısıyla farklı mahkemelerde duruşmaları yapılır. Mesela, cinsel taciz suçu ve sarkıntılık suçu asliye ceza mahkemelerinde görülürken, cinsel saldırı suçunda ağır ceza mahkemeleri görevlidir.
Bu nedenle öncelikle, cinsel davranışların, suç oluşturup oluşturmadıkları ya da hangi suçu oluşturacağını belirlemek çok önemlidir. Bu tespit yapılırken Cinsel Suçlar Avukatı eşliğinde somut düzgün bir şekilde anlatılmalı ve lehe olabilecek deliller eksiksiz sunulmalıdır. Bunun yanında toplanması gereken deliller mevcut ise vakit geçirmeksizin bu husus adli makamlara bildirilmelidir.
Bu itibarla, cinsel suçlarda, Cumhuriyet savcılığı tarafından yürütülen soruşturma aşamasında ve yine yargılama sürecinde gerek şüpheli ve sanık, gerekse mağdur yönünden yasal haklarının Cinsel Suçlar Avukatı ile birlikte savunulması büyük önem taşır.
Şikayetten Vazgeçme Nedeniyle Cinsel Suçların Düşmesine İlişkin Yargıtay Kararları
Daha önceki yazılarımızda,
“Cinsel İftira Mağdurları Hangi Hukuki Hakları Sahiptirler?”
“Cinsel Suçlarda Mağdurun Çelişkili Beyanları”,
“Cinsel Suçlarda Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi”,
“Cinsel Saldırıya Teşebbüs Cezası” emsal Yargıtay kararları üzerinden açıklanmıştı.
Bu yazımızda ise Yargıtay ilgili ceza dairelerinin “Cinsel İstismarda Kamu Davası Nasıl Düşer” ile ilgili vermiş oldukları örnek kararlara üzerinden konu aktarılmaya çalışılacaktır.
Nitelikli Cinsel Taciz Suçunda Şikâyetten Vazgeçme Davayı Düşürmez
Cinsel taciz suçu yasada belirtilen nitelikle hallerden birisiyle işlenirse şikayet olmasa dahi kamu davası düşmez.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/717 sayılı kararı, Mağdure ve şikayetçi beyanları, dosyada mevcut sosyal paylaşım sitesi yazışma içerikleri, sanık ikrarı ile tüm dosya içeriği nazara alındığında, sanığın suç tarihi itibariyle on bir yaşı içerisinde bulunan mağdureye 02.01.2016 tarihinde “Seni sevdim ya, beni seviyormusun, beni sevdin mi iyi miyim, sevgilin var mı, seni sevdim” şeklinde mesajlar gönderdiği ve sabit olan eyleminden 5237 sayılı Kanun’un 105 inci maddesinin birinci fıkra ikinci cümlesi, ikinci fıkra (d) bendi uyarınca mahkumiyetine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde müsnet suçun soruşturma ile kovuşturmasının şikayete tabi olduğu gerekçesiyle vaki şikayetten vazgeçme nedeniyle kamu davasının düşmesine karar verilmesi, hukuka aykırı bulunmuştur.
Basit Cinsel Saldırı Suçunda Şikayetten Vazgeçme
Yetişkinlere yönelik basit cinsel saldırı suçu şikayetten vazgeçilmesi halinde düşer.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/5504 sayılı kararı, İlk Derece Mahkemesince; ”Sanık hakkında nitelikli cinsel saldırı suçundan kamu davası açılmış ise de müştekinin daha önce kayınvalidesinin ayaklardaki rahatsızlık ve eşinin fıtığındaki rahatsızlık sebebiyle fizyoterapist olarak çalışan sanığın işyerine gittikleri, müştekinin sanığın kilo sorunlarına da tedavi uyguladığını beyan etmesi üzerine söz konusu sanığa ait işyerine gitmeye başladığı, ilk iki seanstan sonra üçüncü seansta sanığın müştekiye ozon tedavisi uygulayacağını söyleyerek müştekinin cinsel organını ve göğsünü açıp göğsünü okşadığı, daha sonra 30/04/2014 tarihindeki seansta yine aynı şekilde müştekinin cinsel organını ve göğsünü açıp okşadığı, sanığın müştekiye karşı cinsel tacizde bulunduğu, her ne kadar müşteki sanığın cinsel organına parmağını sokmak suretiyle nitelikli cinsel saldırıya maruz kaldığını beyan etse de bu hususun tıbbi delilinin bulunmadığı ve sanığın söz konusu nitelikli eylemi işlediğine dair şüphe oluştuğu, bu haliyle eylemin TCK.nun 102/1.maddesinde gösterilen basit cinsel saldırı kapsamında kaldığı atılı suçun takibi şikayete bağlı suçlardan olup, müştekinin şikayetinden vazgeçmiş olması karşısında davanın düşürülmesine dair” şeklindeki gerekçe ile hüküm kurulmuştur.
Basit Cinsel Taciz Suçunda Şikayetten Vazgeçme
Basit cinsel taciz suçu şikayetten vazgeçilmesi durumunda düşer.
Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 2023/1549 sayılı kararı, 2014 yılı Ekim aylarında mağdurelerin okuldan çıktıktan sonra … Mahallesi … Stadyumunun üst sokağında yürümekte oldukları esnada sanığın kaldırım üzerinde cinsel organını pantolonundan çıkartmış bir halde cinsel organı ile oynamakta olduğu, mağdureleri görmesine rağmen hareketlerine devam ettiği, ayrıca yine mağdure …’un 06.04.2015 günü saat 12.05 sıralarında okuldan çıkıp … caddesi *** Düğün Salonu arka tarafında yürümekte olduğu esnada sanığı pantalonunu cinsel organı görünecek şekilde aşağı indirmiş vaziyette gördüğü, sanığın mağdureyi görmesine rağmen hareketlerine devam ederek mağdureye hitaben “Ahh uhh…” şeklinde sesler çıkartıp gülmeye başladığı, bu suretle üzerine atılı teşhir suretiyle işlenen çocuğa karşı cinsel taciz suçunu işlediği iddiasıyla yapılan yargılamada; Her ne kadar sanığın üzerine atılı teşhir suretiyle çocuğa karşı cinsel taciz suçundan cezalandırılması talebi ile kamu davası açılmış ise de; sanığın üzerine atılı suçun takibi şikayete bağlı suçlardan olduğu, mağdurelerin de 19.02.2016 tarihli duruşmada şikayetlerinden vazgeçtiklerini açıkça ifade etmiş olmaları karşısında, sanık hakkındaki davaların düşmesine mahkemece karar verilmiştir.
Cinsel Taciz Suçunda Şikâyet Süresinin Kaçırılması
Basit cinsel taciz suçunda 6 aylık şikayet süresinin kaçırılması durumunda kamu davasının düşmesine karar verilir.
Yargıtay 14. Ceza Dairesinin 2013/13833 sayılı kararı, Mağdure ve tanık …’in aşamalardaki anlatımları, sanık beyanları ve tüm dosya içeriğinden, sanığın mağdureye telefonda söylediği kabul edilen cinsel içerikli sözleri 05.09.2006 ve öncesinde söylediği, bu olay nedeniyle sanığın 05.09.2006 tarihinde mağdurenin yakınları tarafından yaralanması üzerine yürütülen soruşturma sırasında 06.09.2006 tarihinde kollukta şüpheli sıfatıyla ifadesi alınırken herhangi bir şikâyeti olmadığını söyleyen mağdurenin, 26.09.2006 tarihinde Cumhuriyet Savcılığında yine şüpheli sıfatıyla alınan beyanında da şikayetçi olup olmadığına dair herhangi bir beyanda bulunmadığı, sanık hakkında ilk olarak kovuşturma aşamasında 04.07.2007 tarihinde şikâyetçi olduğununun anlaşılması karşısında, mağdurenin soruşturma ve kovuşturması şikâyete bağlı cinsel taciz suçuyla ilgili TCK.nın 73/1. maddesinde öngörülen 6 aylık şikâyet süresinin geçmesinden sonra vâki şikayeti nedeniyle sanık hakkındaki kamu davasının düşmesine karar verilmesi yerine yazılı şekilde mahkûmiyetine hükmolunması yasaya aykırıdır.
Çocuğa Yönelik Basit Cinsel İstismar Suçunda Şikayetten Vazgeçme
Yargıtay 14. Ceza Dairesinin 2015/5062 sayılı kararı, Sanığın, 22.03.1997 doğumlu olup suç tarihinde 15 yaş 8 aylık olan mağdurenin çay servisini yaparak odadan çıkacağı sırada kollarından tutup öpmeye çalışması biçimindeki eyleminin 5237 sayılı TCK.nın 103/1. maddesinde düzenlenen çocuğun basit cinsel istismarı suçuna teşebbüs niteliğinde olduğu ve bu suçun takibinin şikâyete bağlı olmadığı gözetilmeden, suç vasfının tayininde yanılgıya düşülüp eylemi basit cinsel saldırı kabul edilerek şikâyetten vazgeçme nedeniyle kamu davasının düşmesine karar verilmesi yasaya aykırıdır.
Yargıtay 14. Ceza Dairesinin 2016/7495 sayılı kararı, Kayden 23.01.1994 doğumlu olup suç tarihinde onsekiz yaşı içerisinde bulunan mağdurun simit sattığı tezgaha gelen sanığın, tanışıp sohbet ettiği mağdurun elini tutup gezme teklifinde bulunmasının ardından kıyafet üzerinden cinsel organına dokunup gösterilen tepki üzerine kaçtığı tüm dosya içeriğinden anlaşıldığından, hükümden sonra 28.06.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanunla cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda yapılan değişiklikte nazara alınarak TCK’nın 103/1. maddesindeki çocuğun basit cinsel istismarı suçundan mahkûmiyetine karar verilmesi yerine suç vasfının tayininde yanılgıya düşülüp eylem aynı Kanunun 102/1. maddesinde düzenlenen basit cinsel saldırı kabul edilerek şikayetten vazgeçme nedeniyle kamu davasının düşmesine hükmedilmesi yasaya aykırıdır.
Birinci Derece Akrabaya Yönelik Cinsel Saldırı Suçunda Şikayetten Vazgeçme
Birinci dereceden yetişkin akrabaya yönelik cinsel saldırı suçu şikayet yokluğu nedeniyle düşmez.
Yargıtay 14. Ceza Dairesinin 2021/241 sayılı kararı, Sanığın, olay günü aynı odada uyudukları sırada birinci derece kayın hısmı olan kayın validesi katılanın kalçasını okşama şeklinde gerçekleşen eylemde her ne kadar cinsel saldırı suçunun temel şekline ilişkin soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun şikayetine bağlı ise de, 5237 sayılı TCK’nın 102. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenip, temel ceza da artırım yapılmasını öngören nitelikli hallerin gerçekleşmesi durumunda soruşturma ve kovuşturma yapılmasının şikayete bağlı olmadığı nazara alınarak toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken yazılı şekilde müsnet suçun şikayete tabi suçlardan olduğu kabul edilip, kanuni süresinden sonra şikayette bulunulduğu gerekçesiyle kamu davasının düşürülmesine karar verilmesi yasaya aykırıdır.
Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçunda Şikayetten Vazgeçme
Yargıtay 14. Ceza Dairesinin 2020/16 sayılı kararı, 5237 sayılı TCK’nın 104/1. maddesinde düzenlenen reşit olmayanla cinsel ilişki suçunun soruşturma ve kovuşturmasının şikayete tabi bulunup, mağdurenin soruşturma evresinde alınan kolluk beyanında sanıktan şikayetçi olmadığını bildirmesi karşısında, şikayet yokluğu nedeniyle kamu davasının düşmesine karar verilmesi gerekirken yargılamaya devamla yazılı şekilde mahkumiyet hükmü kurulması yasaya aykırıdır.
Cinsel Suçlar ve cinsel istismarda kamu davası nasıl düşer konusunda Ağır Ceza Avukatı Harun Karadağ ile iletişime geçebilirsiniz.
